समानार्थी शब्द

समानार्थी शब्द 

समानार्थी शब्द म्हणजे एका शब्दाशी समसमान अर्थव्याप्ती आणि वापराची व्याप्ती असलेला, त्याच भाषेतला दुसरा शब्द किंवा शब्दसमूह.

१. अनाथ = पोरका

२. अनर्थ = संकट

३. अपघात = दुर्घटना

४. अपेक्षाभंग = हिरमोड

५. अभिवादन = नमस्कार, वंदन, प्रणाम

६. अभिनंदन = गौरव

७. अभिमान = गर्व

८. अभिनेता = नट

९. अरण्य = वन, जंगल, कानन

१०. अवघड = कठीण

११. अवचित = एकदम

१२. अवर्षण = दुष्काळ

१३. अविरत = सतत, अखंड

१४. अडचण = समस्या

१५. अभ्यास = सराव

१६. अन्न = आहार, खाद्य

१७. अग्नी = आग

१८. अचल = शांत, स्थिर

१९. अचंबा = आश्चर्य, नवल

२०. अतिथी = पाहुणा

२१. अत्याचार = अन्याय

२२. अपराध = गुन्हा, दोष

२३. अपमान = मानभंग

२४. अपाय = इजा

२५. अश्रू = आसू

२६. अंबर = वस्त्र

२७. अमृत = पीयूष

२८. अहंकार = गर्व

२९. अंक = आकडा

३०. आई = माता, माय, जननी, माउली

३१. आकाश = आभाळ, गगन, नभ, अंबर

३२. आठवण = स्मरण, स्मृती, सय

३३. आठवडा = सप्ताह

३४. आनंद = हर्ष

३५. आजारी = पीडित, रोगी

३६. आयुष्य = जीवन, हयात

३७. ओझे = वजन, भार

३८. ओढा = झरा, नाला

३९. ओळख = परिचय

४०. औक्षण = ओवाळणे

४१. अंत = शेवट

४२. अंग = शरीर

४३. अंघोळ = स्नान

४४. अंधार = काळोख, तिमिर

४५. अंगण = आवार

४६. अंगार = निखारा

४७. अंतरिक्ष = अवकाश

४८. कथा = गोष्ट, कहाणी, हकिकत

४९. कठीण = अवघड

५०. कविता = काव्य, पद्य

५१. करमणूक = मनोरंजन

५२. कठोर = निर्दय

५३. कनक = सोने

५४. कटी = कंबर

५५. कमळ = पंकज

५६. कपाळ = ललाट

५७. कष्ट = श्रम, मेहनत

५८. कंजूष = कृपण

५९. काम = कार्य, काज

६०. काठ = किनारा, तीर, तट

६१. काळ = समय, वेळ, अवधी

६२. कान = श्रवण

६३. कावळा = काक

६४. काष्ठ = लाकूड

६५. किल्ला = गड, दुर्ग

६६. किमया = जादू  

६७. कार्य = काम

६८. कारागृह = कैदखाना, तुरुंग

६९. कीर्ती = प्रसिद्धी, लौकिक, ख्याती

७०. कुतूहल = उत्सुकता

७१. कुटुंब = परिवार

७२. कुशल = हुशार, तरबेज

७३. घर = सदन, गृह, निकेतन, आलय

७४. घरटे = खोपा

७५. घागर = घडा, मडके

७६. घोडा = अश्व, हय, वारू

७७. चव = रुची, गोडी

७८. चरण = पाय, पाऊल

७९. चरितार्थ = उदरनिर्वाह

८०. चक्र = चाक

८१. चऱ्हाट = दोरखंड

८२. चाक = चक्र

८३. चंद्र = शशी, रजनीनाथ, इंदू

८४. चिंता = काळजी

८५. चिडीचूप = शांत

८६. चिमुरडी = लहान

८७. चूक = दोष

८८. चेहरा = मुख

८९. चौकशी = विचारपूस

९०. छंद = नाद, आवड

९१. छान = सुरेख, सुंदर

९२. छिद्र = भोक

९३. जग = दुनिया, विश्व

९४. जत्रा = मेळा

९५. जन = लोक, जनता

९६. जमीन = भूमी, धरती, भुई

९७. जंगल = रान

९८. जीव = प्राण

९९. जीवन = आयुष्य, हयात

१००. जुलूम = अत्याचार, छळ, बळजोरी, अन्याय

१०१. झाड = वृक्ष, तरू

१०२. झोपडी = कुटीर, खोप

१०३. झोप = निद्रा

१०४. झोका = झुला

१०५. झेंडा = ध्वज, निशाण

१०६. ठग = चोर

१०७. ठिकाण = स्थान

१०८. डोके = मस्तक, शीर्ष, शीर

१०९. नाच = नृत्य

११०. निश्चय = निर्धार

१११. निर्धार = निश्चय

११२. निर्मळ = स्वच्छ

११३. नियम = पद्धत

११४. निष्ठा = श्रद्धा

११५. नृत्य = नाच

११६. नोकर = सेवक

११७. परिश्रम = कष्ट, मेहनत

११८. पती = नवरा, वर

११९. पत्र = टपाल

१२०. पहाट = उषा

१२१. परीक्षा = कसोटी

१२२. पर्वा = चिंता, काळजी

१२३. पर्वत = डोंगर, गिरी, अचल

१२४. पक्षी = पाखरू, खग, विहंग

१२५. प्रकाश = उजेड

१२६. प्रवास = सफर, फेरफटका, पर्यटन

१२७. प्रवासी = वाटसरू

१२८. प्रजा = लोक

१२९. प्रत – नक्कल

१३०. प्रदेश = प्रांत

१३१. प्रवास = यात्रा

१३२. प्राण = जीव

१३३. पान = पत्र, पत्ता

१३४. प्रासाद = वाडा

१३५. पाखरू = पक्षी

१३६. पाऊल = पाय, चरण

१३७. पाऊलवाट = पायवाट

१३८. प्रार्थना = स्तवन

१३९. प्रामाणिकपणा = इमानदारी

१४०. प्रारंभ = सुरुवात, आरंभ

१४१. प्रेम = प्रीती, माया, जिव्हाळा

१४२. प्रोत्साहन = उत्तेजन

१४३. पाऊस = वर्षा, पर्जन्य

१४४. पाणी = जल, नीर, तोय, उदक

१४५. महिला = स्त्री, बाई, ललना

१४६. मजूर = कामगार

१४७. मस्तक = डोके, शीर, माथा

१४८. मानवता = माणुसकी

१४९. मान = गळा

१५०. मंगल = पवित्र

१५१. मंदिर = देऊळ, देवालय

१५२. मार्ग = रस्ता, वाट

१५३. म्होरक्या = पुढारी, नेता

१५४. मित्र = दोस्त, सोबती, सखा, सवंगडी

१५५. मिष्टान्न = गोडधोड

१५६. मुलगा = पुत्र, सुत, तनय

१५७. मुलगी = कन्या, तनया

१५८. मुद्रा = चेहरा, मुख, तोंड, वदन

१५९. मुख = तोंड, चेहरा

१६०. मुलुख = प्रदेश, प्रांत, परगणा

१६१. मेहनत = कष्ट, श्रम, परिश्रम

१६२. मैत्री = दोस्ती

१६३. मौज = मजा, गंमत

१६४. यश = सफलता

१६५. युक्ती = विचार, शक्कल

१६६. युद्ध = लढाई, संग्राम, लढा, समर

१६७. योद्धा = लढवय्या

१६८. रक्त = रुधिर

१६९. रणांगण = रणभूमी, समरांगण

१७०. र्हास = हानी

१७१. राग = क्रोध, संताप, चीड

१७२. राजा = नरेश, नृप

१७३. राष्ट्र = देश

१७४. रांग = ओळ

१७५. रात्र = निशा, रजनी, यामिनी

१७६. रान = वन, जंगल, अरण्य, कानन

१७७. रूप = सौंदर्य

१७८. रुबाब = ऐट, तोरा

१७९. रेखीव = सुंदर, सुबक

१८०. लग्न = विवाह, परिणय

१८१. शाळुंका = शिविलिंग

१८२. शेत = शिवार, वावर, क्षेत्र

१८३. शिवार = शेत, वावर

१८४. शीण = थकवा

१८५. शील = चारित्र्य

१८६. शीतल = थंड, गार

१८७. शिक्षा = दंड, शासन

१८८. श्रम = कष्ट, मेहनत

१८९. सकाळ = प्रभात, उष:काल

१९०. सचोटी = खरेपणा

१९१. सफाई = स्वच्छता

१९२. सवलत = सूट

१९३. सजा = शिक्षा

१९४. सन्मान = आदर

१९५. संकट = आपत्ती

१९६. संधी = मोका

१९७. संत = सज्जन, साधू

१९८. संपत्ती = धन, दौलत, संपदा

१९९. सायंकाळ = संध्याकाळ

२००. सावली = छाया

२०१. साथी = सोबती, मित्र, दोस्त, सखा

२०२. स्तुती = प्रशंसा

२०३. स्पर्धा = चुरस, शर्यत, होड, पैज

२०४. स्थान = ठिकाण, वास, ठाव

२०५. स्त्री = बाई, महिला, ललना

२०६. संध्याकाळ = सायंकाळ, सांज

२०७. स्फूर्ती = प्रेरणा

२०८. स्वच्छता = झाडलोट

२०९. सुवास = सुगंध, परिमल, दरवळ

२१०. सुंदर = सुरेख, रमणीय, मनोहर, छान

२११. सागर = समुद्र, सिंधू, रत्नाकर, जलधी

२१२. सावली = छाया

२१३. सामर्थ्य = शक्ती, बळ

२१४. साहित्य = लिखाण

२१५. सेवा = शुश्रूषा

२१६. आतुरता = उत्सुकता

२१७. आरोपी = गुन्हेगार, अपराधी

२१८. आश्चर्य = नवल, अचंबा

२१९. आसन = बैठक

२२०. आदर = मान

२२१. आवाज = ध्वनी, रव

२२२. आज्ञा = आदेश, हुकूम

२२३. आपुलकी = जवळीकता

२२४. आपत्ती = संकट

२२५. आरसा = दर्पण

२२६. आरंभ = सुरवात

२२७. आशा = इच्छा

२२८. आस = मनीषा

२२९. आसक्ती = लोभ

२३०. आशीर्वाद = शुभचिंतन

२३१. इलाज = उपाय

२३२. इशारा = सूचना

२३३. इंद्र = सुरेंद्र

२३४. इहलोक = मृत्युलोक

२३५. ईर्षा = चुरस

२३६. उत्सव = समारंभ, सण, सोहळा

२३७. उक्ती = वचन

२३८. उशीर = विलंब

२३९. उणीव = कमतरता

२४०. उपवन = बगीचा

२४१. उदर = पोट

२४२. उदास = खिन्न

२४३. उत्कर्ष = भरभराट

२४४. उपद्रव = त्रास

२४५. उपेक्षा = हेळसांड

२४६. ऊर्जा = शक्ती

२४७. ॠण = कर्ज

२४८. ॠतू = मोसम

२४९. एकजूट = एकी, ऐक्य

२५०. ऐश्वर्य = वैभव

२५१. ऐट = रुबाब, डौल

२५२. कुत्रा = श्वान

२५३. कुटी = झोपडी

२५४. कुचंबणा = घुसमट

२५५. कृपण = कंजूष

२५६. कृश = हडकुळा

२५७. कोवळीक = कोमलता

२५८. कोठार = भांडार

२५९. कोळिष्टक = जळमट

२६०. खण = कप्पा

२६१. खडक = मोठा दगड, पाषाण

२६२. खटाटोप = प्रयत्न

२६३. खग = पक्षी

२६४. खड्ग = तलवार

२६५. खरेपणा = न्यायनीती

२६६. ख्याती = कीर्ती, प्रसिद्धी, लौकिक

२६७. खात्री = विश्वास

२६८. खाली जाणे = अधोगती

२६९. खिडकी = गवाक्ष

२७०. खेडे = गाव, ग्राम

२७१. खोड्या = चेष्टा, मस्करी

२७२. गरज = आवश्यकता

२७३. गवत = तृण

२७४. गर्व = अहंकार

२७५. गाय = धेनू, गोमाता

२७६. गाणे = गीत, गान

२७७. गंमत = मौज, मजा

२७८. गंध = वास, दरवळ

२७९. ग्रंथ = पुस्तक

२८०. गाव = ग्राम, खेडे

२८१. गुन्हा = अपराध

२८२. गुलामी = दास्य

२८३. गोड = मधुर

२८४. गोणी = पोते

२८५. गोष्ट = कहाणी, कथा

२८६. गौरव = सन्मान

२८७. ग्राहक = गिऱ्हाईक

२८८. डोळा = नेत्र, नयन, लोचन

२८९. डोंगर = पर्वत, गिरी

२९०. ढग = मेघ, जलद, पयोधर, अभ्र

२९१. ॠण = कर्ज

२९२. तक्रार = गाऱ्हाणे

२९३. तळे = तलाव, सरोवर, तडाग

२९४. त्वचा = कातडी

२९५. तारण = रक्षण

२९६. ताल = ठेका

२९७. तुरंग = कैदखाना, बंदिवास

२९८. तुलना = साम्य

२९९. थट्टा = मस्करी, चेष्टा

३००. थवा = समूह

३०१. थोबाड = गालपट

३०२. दगड = पाषाण, खडक

३०३. दरवाजा = दार, कवाड

३०४. दाम = पैसा

३०५. दृश्य = देखावा

३०६. दृढता = मजबुती

३०७. दिवस = दिन, वार, वासर

३०८. दिवा = दीप, दीपक

३०९. दूध = दुग्ध, पय

३१०. द्वेष = मत्सर, हेवा

३११. देव = ईश्वर, विधाता

३१२. देश = राष्ट्र

३१३. देखावा = दृश्य

३१४. दार = दरवाजा

३१५. दारिद्र्य = गरिबी

३१६. दौलत = संपत्ती, धन

३१७. धरती = भूमी, धरणी

३१८. ध्वनी = आवाज, रव

३१९. नदी = सरिता

३२०. नजर = दृष्टी

३२१. नक्कल = प्रतिकृती

३२२. नमस्कार = वंदन, नमन

३२३. नातेवाईक = नातलग

३२४. पिशवी = थैली

३२५. पुस्तक = ग्रंथ

३२६. पुतळा = प्रतिमा, बाहुले

३२७. पुरातन = प्राचीन

३२८. पृथ्वी = धरणी, जमीन, वसुंधरा, वसुधा

३२९. फलक = फळा

३३०. फांदी शाखा

३३१. फूल = पुष्प, सुमन, कुसुम

३३२. बदल = फेरफार, कलाटणी

३३३. बर्फ = हिम

३३४. बहीण = भगिनी

३३५. बक्षीस = पारितोषिक, पुरस्कार

३३६. बाग = बगीचा, उद्यान, वाटिका

३३७. बासरी = पावा

३३८. बेत = योजना

३३९. बाळ = बालक

३४०. बाप = पिता, वडील, जनक

३४१. बादशाहा = सम्राट

३४२. बुद्धी = मती

३४३. ब्रीद = बाणा

३४४. भरवसा = विश्वास

३४५. भरारी = झेप, उड्डाण

३४६. भव्य = टोलेजंग

३४७. भाट = स्तुतिपाठक

३४८. भारती = भाषा, वैखरी

३४९. भांडण = तंटा

३५०. भाळ = कपाळ

३५१. भाऊ = बंधू, सहोदर

३५२. भेसळ = मिलावट

३५३. भेदभाव = फरक

३५४. भोजन = जेवण

३५५. मदत = साहाय्य

३५६. ममता = माया, जिव्हाळा, वात्सल्य

३५७. मन = चित्त, अंतःकरण

३५८. मजूर = कामगार

३५९. महिना = मास

३६०. लाट = लहर

३६१. लाज = शरम,

३६२. लोभ = हाव

३६३. वस्त्र = कपडा

३६४. वारा = वात, पवन, अनिल, मारुत, समीर, वायू

३६५. वाट = मार्ग, रस्ता

३६६. वाद्य = वाजप

३६७. वातावरण = रागरंग

३६८. वेग = गती

३६९. वेळ = समय, प्रहर

३७०. वेळू = बांबू

३७१. वेश = सोशाख

३७२. वेदना = यातना

३७३. विश्रांती = विसावा, आराम

३७४. वितरण = वाटप, वाटणी

३७५. विद्या = ज्ञान

३७६. विनंती = विनवणी

३७७. विरोध = प्रतिकार, विसंगती

३७८. विसावा = विश्रांती, आराम

३७९. विश्व = जग, दुनिया

३८०. वीज = विद्युर, सौदामिनी

३८१. वृत्ती = स्वभाव

३८२. वृद्ध = म्हातारा

३८३. वैराण = ओसाड, भकास, उजाड

३८४. वैरी = शत्रू, दुष्मन

३८५. वैषम्य = विषाद

३८६. व्यवसाय = धंदा

३८७. व्याख्यान = भाषण

३८८. शरीर = देह, तनू, काया, कुडी, अंग

३८९. शक्ती = सामर्थ्य, जोर, बळ

३९०. शर्यत = स्पर्धा, होड, चुरस

३९१. शहर = नगर

३९२. शंकर = चंद्रचूड

३९३. श्वापद = जनावर

३९४. शास्त्रज्ञ = वैज्ञानिक

३९५. शाळा = विद्यालय

३९६. सिनेमा = चित्रपट, बोलपट

३९७. सिंह = केसरी, मृगराज, वनराज

३९८. सुविधा = सोय

३९९. सुगंध = सुवास, परिमळ, दरवळ

४००. सूत = धागा, दोरा

४०१. सूर = स्वर

४०२. सूर्य = रवी, भास्कर, दिनकर, सविता

४०३. सोने = सुवर्ण, कांचन, हेम

४०४. सोहळा = समारंभ

४०५. हद्द = सीमा, शीव

४०६. हल्ला = चढाई

४०७. हळू चालणे = मंदगती

४०८. हकिकत = गोष्ट, कहाणी, कथा

४०९. हात = हस्त, कर, बाहू

४१०. हाक = साद

४११. हित = कल्याण

४१२. हिंमत = धैर्य

४१३. हुकूमत = अधिकार

४१४. हुरूप = उत्साह

४१५. हुबेहूब = तंतोतंत  

४१६. हेका = हट्ट, आग्रह

४१७. क्षमा = माफी